Raport – działania aparatu przymusu państwowego względem Obywateli RP do 25 października 2017 r.
Skala prześladowań Obywateli RP
Obecnie jest prowadzone ponad 800 postępowań wobec obywateli za swoją działalność obywatelską. Wśród represjonowanych znajdziemy nastolatków oraz dziewięćdziesięciolatków na emeryturze. Najczęstszym zarzutem stawianym obywatelom RP jest art. 52 § 2 k.w.:
“Kto:
1) przeszkadza lub usiłuje przeszkodzić w organizowaniu lub w przebiegu niezakazanego zgromadzenia,
2) organizuje zgromadzenie bez wymaganego zawiadomienia lub przewodniczy takiemu zgromadzeniu lub zgromadzeniu zakazanemu,
3) przewodniczy zgromadzeniu po rozwiązaniu go,
4) bezprawnie zajmuje lub wzbrania się opuścić miejsce, którym inna osoba lub organizacja prawnie rozporządza jako organizator lub przewodniczący zgromadzenia – podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny.”
– różne punkty, zależnie od sytuacji. Osób, które są ścigane z tych artykułów jest przynajmniej 160.
Policja stawia również Obywatelom RP zarzuty z:
- art. 90 k.w. (Kto tamuje lub utrudnia ruch na drodze publicznej…) – ponad 150 osób poddanych represjom,
- art. 343 Ustawy Prawo Ochrony Środowiska (1. Kto narusza zakaz używania instalacji lub urządzeń nagłaśniających określony w art. 156 zakaz używania instalacji nagłaśniających, ust. 1, podlega karze grzywny) – przynajmniej 2 osoby poddane represjom,
- art. 193 k.k. (Kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza…) – ponad 6 osób poddanych represjom,
- art. 224 k.k. (Kto przemocą lub groźbą bezprawną wywiera wpływ na czynności urzędowe organu administracji rządowej, innego organu…) – przynajmniej jedna osoba poddana represjom,
- art. 226 k.k. (Kto znieważa funkcjonariusza publicznego…) – przynajmniej 2 osoby poddane represjom,
- art. 54 k.w. (Kto wykracza przeciwko wydanym z upoważnienia ustawy przepisom porządkowym o zachowaniu się w miejscach publicznych…) – przynajmniej jedna osoba poddana represjom,
- art. 141 k.w. (Kto w miejscu publicznym umieszcza nieprzyzwoite ogłoszenie, napis lub rysunek albo używa słów nieprzyzwoitych…) – przynajmniej jedna osoba poddana represjom,
- art. 63a k.w. (Kto umieszcza w miejscu publicznym do tego nieprzeznaczonym ogłoszenie, plakat, afisz, apel, ulotkę, napis lub rysunek…) – przynajmniej 6 osób poddanych represjom,
- art. 51 k.w. (Kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym) – przynajmniej 9 osób poddanych represjom.
Jest również wysoce prawdopodobne, że względem obywateli są prowadzone inne postępowania, jednak informacja o nich nie dotarła do naszego biura pomocy prawnej ObyPomoc.
Zgłoszono nam 368 przesłuchań na komendach.
Według naszych szacunków do ObyPomocy zgłasza się 40-50% osób których dotknęły represje ze strony państwa.
Szacujemy, że suma wszystkich mandatów wystawionych przez policję na naszych wydarzeniach opiewa na około 450 tys. złotych – tylko mandatów, nie liczymy kosztów sądowych, które ludzie ponoszą jeżeli dostaną wyrok w trybie nakazowym i się od niego nie odwołają.
Pojedyncze sprawy
Względem Obywateli RP toczy się dużo postępowań, jak widać z powyższych liczb, jednak najgłośniejszymi sprawami są te o “naruszenie miru domowego Sejmu”, za co ściga Obywateli RP Kancelaria Sejmu (obecnie wszystkie rozprawy jakie się odbyły skończyły się wyrokiem uniewinniającym dla Obywateli RP) oraz blokowanie marszu ONR-u 29 kwietnia 2017 (dotąd odbyła się jedna rozprawa, jednak została odroczona do 30 listopada 2017).
Większość postępowań nie dotarło do etapu rozprawy
- Proces za naruszenie miru domowego – obecnie odbyły się dwa procesy i oba skończyły się wyrokami uniewinniającymi. Od pierwszego wyroku prokuratura złożyła apelację, proces odwoławczy odbędzie się 30 października. Prokuratura wraz z oskarżycielem posiłkowym stawia zarzuty z art. 193 k.k.
- Proces za blokowanie marszu ONR-u – obecnie odbyła się pierwsza rozprawa, na ławie oskarżonych zasiadło 19 osób, jednak jest to tylko pierwsza grupa. Rozprawa została odroczona. Oskarżyciel publiczny stawia zarzuty z art. 52 k.w. i art. 90 k.w.
- Proces o wyświetlenie napisu na elewacji Pałacu Prezydenckiego – odbyła się pierwsza rozprawa, następna 14 grudnia. Napis został wyświetlony z rzutnika 10 marca 2017. Oskarżyciel publiczny twierdzi, że jest to art. 63a k.w.
- Skargi na działania policji – Obywatele RP składają regularnie skargi na działalność policji, jednak ta nie chce współpracować i wielokrotnie musieliśmy się odwoływać. Dobrym przykładem jest sytuacja z 24 września, kiedy dwóch działaczy Obywateli RP było śledzonych przez policję, a policja umorzyła postępowanie twierdząc, że czyn nie wypełnia znamion przestępstwa określonych w art 190a (stalking). Policja nie wzięła pod uwagę, że może to być przekroczenie uprawnień z art 231 k.k.
Dotychczas odbyło się 9 posiedzeń sądu w sprawie zażaleń na działania policji, planowane jest kolejne 6.
- Zarzuty z ustawy o ochronie środowiska – przynajmniej dwie osoby z Wrocławia mają przedstawione zarzuty z art. 343. Osoby te używały nagłośnienia w centrum Wrocławia podczas manifestacji.
Policja bardzo często stawia zarzuty za czyny, które nie wypełniają znamion czynu zabronionego. Zazwyczaj policja podciąga czyn pod przepis, a nie znajduje faktyczną podstawę prawną, której znamiona wskazują na czyn. Dobrze to widać na przykładzie zarzutu o “zanieczyszczanie środowiska”.
Jak wygląda takie postępowanie?
Wykroczenie – w przedstawionej typowej sytuacji zakładamy, że obwiniony nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu wykroczenia. Jest możliwym by obwiniony na każdym etapie postępowania zapłacił mandat (ale może do tego ponieść koszty sądowe).
- Dostanie mandatu – odbywa się to często podczas zgromadzenia, albo po nim, uczestnicy są wzywani na komendy i tam jest im przedstawiony zarzut. Nierzadko ta sama osoba jest wzywana i w charakterze podejrzanego i w charakterze świadka.
- Wyrok w trybie nakazowym – po nieprzyjęciu mandatu sprawa ląduje w sądzie, praktycznie zawsze sądy wysyłają wyrok w trybie nakazowym, następnie trzeba od niego wnieść odwołanie w przeciągu tygodnia.
- Proces przed sądem – po odwołaniu się od wyroku w trybie nakazowym, obwinieni lądują na ławie oskarżonych przed sądem. W sprawach o wykroczenie po jednej stronie zasiada oskarżyciel publiczny z policji, a po drugiej, zazwyczaj, kilkanaście osób obwinionych. Jeżeli sprawa jest z kodeksu karnego, to po stronie skarżącej zasiada prokurator i oskarżyciel posiłkowy.
- Wyrok – po rozprawach następuje wyrok od którego każda ze stron może się odwołać.
- Wyrok prawomocny – po apelacji następuje rozprawa odwoławcza, po której zapada wyrok prawomocny. Obecnie nie zapadł w sprawach Obywateli RP ani jeden wyrok prawomocny, jest prawdopodobnym, że pierwszy taki zapadnie 30 października w sprawie o naruszenie miru domowego.